Spojrzenie na Konfederację po 250 latach
CPRDiP: 250 lat temu w Barze na Podolu została zawiązana Konfederacja w obronie suwerenności Rzeczypospolitej i wiary katolickiej. Skierowana była przeciwko królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu oraz jego polityce reformowania kraju w oparciu o wojska rosyjskie, co skutkowało formalnym przekształceniem Polski w rosyjski protektorat. Czteroletnie walki konfederatów często uznaje się za pierwsze narodowe powstanie antyrosyjskie, któremu kres położył I rozbiór. Zmagania inspirowały m.in. Słowackiego i Mickiewicza oraz Grottgera czy Brandta, a Konfederacja zajęła ważne miejsce w polskiej pamięci narodowej. Jak dziś oceniamy Konfederację? Czy była ona ofiarną walką o suwerenność i podmiotową polską politykę? Czy też była w danych warunkach polityczną nieodpowiedzialnością?
Jak król i opozycja rozumieli rację stanu? Dlaczego nie zdołali osiągnąć porozumienia pomimo oczywistego ryzyka dramatycznego osłabienia państwa? Co należy uczynić, aby uchronić pamięć o Konfederacji Barskiej od zapomnienia? O tym wszystkim porozmawiamy podczas „Wieczoru Barskiego” organizowanego przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz Muzeum „Łazienki Królewskie”. Dyskusja w gronie rosyjskich i polskich historyków: prof. Borisa Nosowa, prof. Andrzeja Nowaka oraz dr. Adama Danilczyka prowadzona przez Marię Przełomiec będzie poprzedzona koncertem historyka sztuki, prof. Jacka Kowalskiego, który wraz ze swoim zespołem Monogramista JK wykona pieśni związane z Konfederacją Barską.
PROGRAM:
17:00-18:00 – koncert | Jacek Kowalski i zespół Monogramista JK
18:00-19:30 dyskusja | Adam Danilczyk, Boris Nosow, Andrzej Nowak, Maria Przełomiec (moderator)
Notki o uczestnikach
Adam Danilczyk – doktor historii, pracownik Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. Specjalizuje się w historii politycznej XVIII wieku oraz stosunkach polsko-rosyjskich w czasach Stanisława Augusta Poniatowskiego. Autor wielu publikacji poświęconych tym zagadnieniom, m.in.: Korespondencja dyplomatyczna Stanisława Augusta z Augustynem Debolim. 1780 r. (wraz z E. Zielińską) oraz W kręgu Afery Dogrumowej. Sejm 1786 roku.
Boris Nosow – doktor historii, kierownik Katedry Historii Narodów Słowiańskich Europy Centralnej w Czasach Nowożytnych w Instytucie Słowianoznawstwa Rosyjskiej Akademii Nauk, zastępca przewodniczącego ze strony rosyjskiej Komisji Historyków Rosji i Polski (RAN i PAN). Specjalizuje się w historii politycznej Rzeczypospolitej, Rosji oraz historii stosunków międzynarodowych w Europie w XVIII w. i I połowie XIX w., a także w historii rosyjsko-polskich kontaktów naukowych. Autor monografii: «Установление российского господства в Речи Посполитой 1756-1768 гг.» (2004); «Польша и Россия в первой трети XIX века. Из истории автономного Королевства Польского. 1815–1830» (2010 – we współautorstwie); «Меж двух восстаний. Королевство Польское и Россия в 30–50-е годы XIX в. (2016 – we współautorstwie).
Andrzej Nowak – profesor zwyczajny (i kierownik Zakładu Historii Europy Wschodniej) w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w Instytucie Historii PAN. Opublikował 29 książek (m.in. Polska i „trzy” Rosje. Studium polityki wschodniej Piłsudskiego, History and Geopolitics: A Contest for Eastern Europe, Pierwsza zdrada Zachodu: 1920 – zapomniany appeasement, pierwsze trzy z zaplanowanych 11 tomów Dziejów Polski). Członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP, a także Kolegium IPN; przewodniczący Rady Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Redaktor naczelny „Studiów z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”.
Maria Przełomiec – dziennikarka, była korespondentka sekcji polskiej BBC, obecnie w Telewizji Polskiej. Specjalizuje się w tematyce związanej z krajami byłego ZSRR. Od 2007 roku w TVP Info prowadzi program Studio Wschód. Odznaczona przez prezydent Litwy Medalem Pamiątkowym 13 Stycznia oraz przez ministra spraw zagranicznych RP Odznaką Honorową Bene Merito za upowszechnianie wiedzy na temat uwarunkowań polskiej polityki zagranicznej, szczególnie na Wschodzie.
Źródło: Centrum Polsko – Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
