MWW Muzeum Współczesne Wrocław: W Europie Wschodniej możemy zaobserwować szczególne, trwające od dziesięcioleci uwrażliwienie na siłę, a jednocześnie kruchość i delikatność języka. W drugiej połowie XX w. poetki, poeci, artystki i artyści wizualni z Europy Wschodniej podjęli próbę zmierzenia się ze zjawiskiem instrumentalizacji języka w komunikacji oraz dla celów polityczno-ideologicznych. Poprzez sytuacje performatywne z udziałem publiczności testowali różne formy wypowiedzi werbalnych, zwracali uwagę na możliwość kształtowania języka oraz jego materialny i medialny wymiar. W poetyckim performansie granice języka i mowy stały się namacalne.
W socjalistycznych krajach Europy Wschodniej, pomimo istniejących różnic, poezja i performans charakteryzowały się podobnymi cechami. W działaniach tego typu artystki i artyści podważali konwencjonalne postrzegania pisma i słów jako neutralnych środków, co było niedopuszczalne w ówczesnych realiach kulturowo-politycznych i skazywało ich na funkcjonowanie w ramach nieoficjalnej lub tylko częściowo tolerowanej sceny kulturalnej.
Wystawa “Poezja i performans. Perspektywa wschodnioeuropejska” przywołuje subwersywne postawy artystyczne skierowane przeciwko autorytarnym reżimom z przeszłości, ale odnosi się również do współczesnej retoryki politycznej, gdzie język staje się narzędziem manipulacji. Zarówno kiedyś, jak i dzisiaj poezja i performans nabierają szczególnego znaczenia w okresach kryzysów społeczno-politycznych, ponieważ ich efemeryczna i elastyczna forma odzwierciedla relacje i konteksty, które inaczej pozostałyby niezauważone. Obecnie istotne jest także zwrócenie uwagi na przemiany języka, relacji z tekstem i słowem w obliczu nowych technologii oraz przesunięcie w stronę emocji. Poezja i działania performatywne nie są już dla młodej generacji tylko orężem do walki z systemem, lecz narzędziem do eksplorowania własnych przeżyć czy różnie rozumianej tożsamości.
Więcej informacji o wystawie
