Pracownia Sprawiedliwość Okresu Przejściowego i Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. W. Brandta: Zapraszamy na wykład doktora Artura Pawlickiego dotyczący funkcjonowania specjalnych sądów karnych (1945-46) w systemie prawnym Polski ludowej: “Specjalne sądy karne w Poznaniu, Toruniu i Warszawie z siedzibą w Łodzi. Początki polskiego wymiaru sprawiedliwości dla zbrodniarzy nazistowskich.” Spotkanie odbędzie się na zoomie. W sprawie linka prosimy o kontakt: transitionaljustice@uwr.edu.pl. Spotkanie wokół książki ”Procesy osób oskarżonych o popełnienie zbrodni niemieckich w Kraju Warty przed polskimi sądami specjalnymi w latach 1945-1946” (IPN, Poznań-Warszawa 2019).
Podczas wykładu przedstawiona zostanie geneza podstaw prawnych ścigania i karania zbrodniarzy wojennych w powojennej Polsce, a w szczególności dwa podstawowe dekrety PKWN, określające zasady procedury karnej. Pierwszy z nich, “Dekret PKWN z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego określał rodzaje zbrodni nazistowskich i przewidzianych dla nich kar. Przestępstwa wymienione w tym dekrecie podlegać miały właściwości specjalnych sądów karnych, które zostały utworzone na mocy “Dekretu PKWN z dnia 12 września 1944 r. o specjalnych sądach karnych dla spraw zbrodniarzy faszystowsko-hitlerowskich.”
Dokonując ogólnej oceny orzecznictwa Specjalnych Sądów Karnych w Poznaniu, Toruniu i Warszawie z siedzibą w Łodzi, doktor Pawlicki skupi się na skuteczności tej formy sądownictwa w pionierskim okresie polskiego powojennego wymiaru sprawiedliwości. Zostanie przy tym postawione pytanie o instrumentalizację przez władze komunistyczne procesów zbrodniarzy nazistowskich jako elementu konsolidacji społeczeństwa i legitymizacji własnych działań.
dr Artur Pawlicki jest absolwentem Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adam Mickiewicza w Poznaniu. W 2014 r. uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii. Jego praca doktorska ukazała się pod koniec 2019 r. jako dwutomowe wydawnictwo pt. ,,Procesy osób oskarżonych o popełnienie zbrodni niemieckich w Kraju Warty przed polskimi sądami specjalnymi w latach 1945-1946”. Jest autorem artykułów historycznych oraz współautorem wydawnictwa źródłowego pt. ,,Referendum z 30 czerwca 1946 roku w województwie poznańskim w dokumentach UB. Wybór źródeł”(Poznań 2015). Od 2002 r. pracuje w pionie archiwalnym w Oddziale Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu.
Spotkanie w ramach cyklu wykładów “Prawo w obliczu bezprawia. Sądowe rozliczenia zbrodni okresu II wojny światowej”.
Organizatorzy:
CSNE im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego,
Pracownia Badań: Sprawiedliwość Okresu Przejściowego
Opracowanie merytoryczne: dr Dominika Uczkiewicz
