Muzeum – Zespół Synagogalny we Włodawie: Do czego potrzebujemy czytanej z mokradeł wiedzy o przeszłości? Jak daleko wstecz mogą nas zabrać? Co do tej pory opowiedziały nam poleskie jeziora? Serdecznie zapraszamy na spotkanie z Magdaleną Suchorą i Michałem Pospiszylem, którzy zabiorą nas w niezwykłą podróż w przeszłość i przyszłość. Pokażemy też krótki film o nadbużańskich rytmach i przepływach, będący efektem audiowizualnych poszukiwań prowadzonych przez ostatnie dwa lata w rejonie Sławatycz: “Woda łęgi zabrała”, reż. Olga Roszkowska
Magdalena Suchora
Bagienne księgi historii – o przyrodzie i ludziach.
Od momentu swego powstania jeziora i torfowiska, wraz z narastaniem w nich osadów, akumulują dla nas także wiedzę o środowisku. I choć nie jest łatwo stanąć z nią twarzą w twarz, to, kiedy już do tego dojdzie, mamy przed sobą bezcenne źródło informacji.
Do czego potrzebujemy czytanej z mokradeł wiedzy o przeszłości? Jak daleko wstecz mogą nas zabrać? Co do tej pory opowiedziały nam poleskie jeziora? – na te i wszystkie inne przyniesione przez słuchaczy pytania spróbuję odpowiedzieć w trakcie spotkania we Włodawie, odsłaniając kulisy pracy paleoekologa i opowiadając o wynikach badaniach naukowych prowadzonych od wielu lat w polskiej części Polesia.
Magdalena Suchora – geograf, paleoekolog, adiunkt w Instytucie Nauk o Ziemi i Środowisku UMCS. Od ponad 15 lat z pasją wykrada mokradłom ich tajemnice, a w wolnych chwilach z równie wielką pasją po nich wędruje.
Michał Pospiszyl
Republika bagien: Polesie i ekologie ucieczkowe
W 1943 na bagnach Prypeci działają setki organizacji partyzanckich: żydowskich, ukraińskich, polskich, białoruskich, komunistycznych, składających się na jedne z największych zgrupowań partyzanckich w tej części Europy. Już po kilku tygodniach walk SS zmuszone jest ewakuować z tych terenów około 10 tysięcy etnicznych Niemców. Ale bagna w Europie Wschodniej chroniły nie tylko przed Zagładą. Na tutejsze mokradła uciekano od wieków: przed przymusowym poborem, podatkami, wojną, pańszczyzną. Zjawisku temu nie poświęcano należnej uwagi. Takie przestrzenie uważano za opustoszałe i nieliczne. Wykorzystując narzędzia historii środowiskowej, spróbuję pokazać, że tereny podmokłe (rozlewiska, błota, podmokłe lasy) odgrywały ważną rolę w historii społecznej regionu.
Mokradła były nie tylko miejscami tymczasowego schronienia, ale także atrakcyjnymi niszami ekologicznymi oraz przestrzeniami ułatwiającą obronę dóbr wspólnych przed zawłaszczeniem i prywatyzacją.
Michał Pospiszyl – adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych PAN, współpracuje z Instytutem Kultury Polskiej UW. Przygotowuje książkę o osuszaniu Europy Wschodniej (od XVIII do XX wieku). Wiosną ukażą się jego dwa teksty na ten temat: naukowy w amerykańskim czasopiśmie Environmental History oraz popularny w miesięczniku Pismo.
Spotkanie jest organizowane w ramach projektu „Pamiętajmy o Mokradłach”, realizowanego przez CMoK z dotacji programu Aktywni Obywatele
– Fundusz Krajowy, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG. Ma na celu m.in. podsumowanie działań prowadzonych podczas dwóch lat działań w regionie nadbużańskiego Polesia.
